Vergunning, Toezicht en Handhaving
De Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD) voert voor de provincie in mandaat een groot aantal taken uit voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). De kwaliteit van de productie is over het algemeen goed. We zien een stijgende lijn in de realisatie. Ook is gewerkt aan een verbetering van rapportage en verantwoording. Dit loopt door in 2017. Ervaringen uit 2016 bijv. op gebied van naleefgedrag en bekendheid met regelgeving zijn meegenomen in eventuele aanscherping van het jaarprogramma 2017. De resultaten leiden tot een positief saldo bij de RUD. Dit leidt tot een restitutie van een deel van de betaalde lumpsum 2016. De Randstedelijke Rekenkamer heeft in juni 2016 het rapport “Sturen op afstand” gepubliceerd. Daarin wordt geconcludeerd dat de Provincie Utrecht haar rol als opdrachtgever voor de BRZO-RUD (de OD NZKG) goed uitvoert.

Specifieke producten
De RUD Utrecht maakt jaarlijks een uitvoeringsprogramma op basis van provinciaal beleid. In 2016 is het  Beleidsplan VTH 2016-2019 met een geactualiseerde nalevingsstrategie vastgesteld.
Een belangrijk doel van de oprichting van omgevingsdiensten is de kwaliteit van de uitvoering van de taken en de efficiency structureel te verhogen. Kwaliteit is wettelijk verankerd in de op 14 april 2016 in werking getreden Wet Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH), zoals opgenomen in de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Het bijbehorende Besluit VTH zal naar verwachting 1 juli 2017 in werking treden. De provincie heeft in 2016 de verordening kwaliteit VTH voorbereid en zal deze voor 1 juli 2017 vaststellen.

Provinciale inrichtingen
De RUD heeft bijna alle provinciale inrichtingen (bedrijven waarvoor de provincie bevoegd gezag is) minimaal 1 keer bezocht. In 2016 zijn er veel klachten binnengekomen. De provincie overlegt met de RUD over de aanpak en afhandeling van klachten.

Wet bodembescherming
In 2016 zijn flinke slagen gemaakt. Het project spoedlocaties is voortvarend opgepakt en zal een vervolg krijgen in 2017.
Luchtvaart
In 2016 is de luchthavenregeling van het UMC afgegeven. Het aantal ontheffingen dat is verleend voor tijdelijk en uitzonderlijk gebruik van terreinen voor de start en landing van helikopters is vorig jaar toegenomen.

 * Overschrijding van de termijn met name bij procedures zonder fatale termijn (beoordeling evaluatieverslagen), bij ontgrondingen en waterwet vindt eventuele overschrijding altijd plaats na afstemming met aanvrager.

Het Rijk heeft in 2016 gewerkt aan een nieuwe structuurvisie Ondergrond (STRONG). In het voorjaar van 2016 hebben we samen met het Rijk en regionale partners een regiodag georganiseerd waarbij we aandacht hebben gevraagd voor de goede rol die de provincies spelen bij het beschermen van het grondwater. Op dit terrein werken we goed samen met drinkwaterbedrijven. Op basis van onze inbreng is de rol van de provincies voor het grondwater goed beschreven in de ontwerp-structuurvisie Ondergrond.

Op 7 december 2015 hebben PS een motie ‘Aardkundige monumenten’ aangenomen. Ter uitvoering van deze motie is onderzoek uitgevoerd, dat heeft geleid tot een shortlist van potentiële nieuwe aardkundige monumenten. In overleg met o.a. de terreineigenaren en gemeenten zal de haalbaarheid van het benoemen van nieuwe aardkundige monumenten bekeken worden.

In mei 2016 is er een statenbijeenkomst over bodemdaling en over wateroverlast in Kockengen georganiseerd bij het Veenweide Innovatiecentrum (VIC) in Zegveld. Raadsleden van de gemeente Stichtse Vecht en leden van het Algemeen Bestuur van Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden waren hier ook bij aanwezig.
In het kader van het Innovatieprogramma Fysieke Leefomgeving wordt gezocht naar innovatieve middelen om bodemdaling aan te pakken.

Klimaatbestendige leefomgeving
In 2016 is voor klimaatbestendige leefomgeving de samenwerking met gebiedspartner geïntensiveerd en concreter geworden. Het onderwerp is geïntegreerd met andere beleidsvelden en programma’s. Zo is het cruciaal dat het onderwerp verankerd is in het programma binnenstedelijke ontwikkeling. Hiermee pakken we kansen om de beperkte ruimte in de bebouwde omgeving te gebruiken om de toenemende wateroverlast te bergen én tegelijkertijd groen en aantrekkelijk te maken. In 2016 hebben we ook zwaar ingezet op kennis delen en het versterken en verbreden van het netwerk zodat goed voorbeeld doet volgen.

Er zijn twee conferenties georganiseerd waar het thema centraal stond: Landschapscafé en Staat van Utrecht. We hebben een app tot stand gebracht die de kansen laat zien om een klimaatbestendige leefomgeving daadwerkelijk te realiseren.

Expertmeeting Kaderrichtlijn Water (KRW)
Op 7 november is een Expertsessie georganiseerd voor de Kaderrichtlijn Water (KRW). Doel van de werksessie was verkennen wat de toekomst vraagt aan inzet om de KRW-doelen te realiseren in 2027. Voor de sessie waren PS, bestuurders van de Utrechtse waterschappen en vertegenwoordigers van de agrarische sector, natuur, recreatie en drinkwatersector uitgenodigd. De bijeenkomst leverde in de deelsessies geanimeerde discussies op, die leidden tot gedeelde conclusies en vervolgacties. Besloten is om in vervolg daarop in 2017 een Utrechtse Waterdag te organiseren voor meerdere wateronderwerpen.

Evaluatie bestuursovereenkomst nutriënten
In 2016 is gestart met de evaluatie van de bestuursovereenkomst Aanpak nutriënten. Utrecht is trekker van deze overeenkomst. Na drie jaar uitvoering is het tijd voor een terugblik en bijstelling. Deze zal in 2017 plaatsvinden. De nieuwe stoffen en de delta-aanpak waterkwaliteit zijn bepalend voor de nieuwe koers.

Delta-aanpak waterkwaliteit.
Op landelijk niveau zijn afspraken gemaakt over ontwikkelingen in het waterkwaliteitsbeleid. Hier wordt nadrukkelijk de verbinding met klimaatverandering, nieuwe stoffen en de zoetwatervoorziening gelegd. Binnen Utrecht spelen de thema's nutriënten, medicijnen en gewasbescherming een belangrijk rol. In 2016 is een verkenning gestart naar de mogelijke acties en beleidsvorming op deze thema's.

Bij de verbreding van de rijkswegen rond Utrecht heeft het rijk middelen beschikbaar gesteld voor bovenwettelijke maatregelen om de overlast van verbreding voor omwonenden zoveel mogelijk te beperken. Wij hebben samen met omwonenden en andere belanghebbenden gewerkt aan een optimale besteding van deze middelen.

Lucht
Om de luchtkwaliteit verder te verbeteren, is in 2016 gewerkt aan een ontgassingsverbod voor scheepvaart. De provinciale milieuverordening (PMV) is daarvoor aangepast. Het verbod treedt in 2017 in werking, tegelijkertijd met de provincie Noord-Holland.

De rapportage luchtkwaliteit over 2014 laat zien dat de luchtkwaliteit stijgt. Er is in de provincie Utrecht nog maar sprake van één overschrijding van de Europese normen. Dit is het resultaat van de inspanningen van rijk, provincies en gemeenten in het kader van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. Dit programma is mede op ons verzoek verlengd. Ook onder de Europese normen is er nog sprake van gezondheidsschade. Daarom blijven we inzetten op verdere verschoning van de lucht. Zo hebben we een bijeenkomst georganiseerd voor vervoerders en verladers om het gebruik van LNG (Liquid Natural Gas) te stimuleren en om te kijken hoe knelpunten kunnen worden weggenomen.

Geluid
Om de gezondheidseffecten van geluidsoverlast zo veel mogelijk te beperken, werken we langs verschillende sporen. Het belangrijkste spoor is het reduceren van geluidsoverlast door het aanbrengen van geluidsreducerend asfalt op provinciale wegen. In 2016 is ruim 25.000 m2 geluidsreducerend asfalt aangelegd. Hiermee is ruim een derde deel van het provinciale wegennet voorzien van geluidsreducerend asfalt.
Voor het eerst hebben we in 2016 een subsidie aangevraagd bij het Bureau Sanering Verkeerslawaai. Wij hebben de aangevraagde subsidie ontvangen waardoor we de komende tijd de geluidhinder voor ca. 40 woningen kunnen reduceren. Wij hebben geconstateerd dat wij onze doelstellingen voor het reduceren van het aantal woningen met een hoge geluidsbelasting niet kunnen realiseren door de inzet van alleen geluidsreducerend asfalt en geluidsschermen. Wij hebben daarom in 2016 besloten om binnen de beschikbare middelen voor geluidsreductie ook het instrument van gevelisolatie in te zetten om de doelstellingen te realiseren.

Stilte wordt steeds schaarser in Nederland. De geluidsniveaus zullen de komende jaren alleen maar toenemen door de groei van bevolking, toenemende mobiliteit en de groei van de luchtvaart. De Randstedelijke rekenkamer heeft in 2016 twee rapporten uitgebracht over geluid en stilte. Zij hebben geconcludeerd dat ondanks de inspanningen van de provincie Utrecht het areaal aan stiltegebieden in de provincie Utrecht is afgenomen. In 2016 zijn er uiteindelijk slechts 3 ontheffingen verleend voor activiteiten in stiltegebieden.

Externe Veiligheid op stoom
We voeren de regie over het realiseren van een adequate uitvoering van externe veiligheidsregelgeving en -beleid op basis van het Provinciaal Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid 2015-2018 (PUEV). We voeren dit programma samen uit met gemeenten, omgevingsdienst(en) en de Veiligheidsregio. Er is voldoende goed gekwalificeerde menskracht beschikbaar om regelgeving en beleid uit te voeren. Regelgeving op het gebied van externe veiligheid wordt standaard toegepast bij vergunningverlening, de handhaving van vergunningen en in ruimtelijke plannen. In 95% van de (ontwerp)ruimtelijke plannen die aan de provincie werden voorgelegd in 2016, was externe veiligheid goed verwerkt. Er is een provincie-dekkende gemeentelijke routering voor gevaarlijke stoffen.
Voor de uitvoering van de BRZO-taken bestaat een apart landelijk programma waarin zes BRZO-RUD’s samenwerken (zie bij Vergunningverlening, toezicht en handhaving).

Overschrijding risicoplafonds spoor
In 2016 werd geconstateerd dat er in 2015 meer gevaarlijke stoffen op het spoor werden vervoerd dan is toegestaan. Naar aanleiding hiervan is de Stuurgroep Basisnet weer actief geworden. De provincie Utrecht vertegenwoordigt met Noord-Brabant de provincies in deze stuurgroep. De staatssecretaris heeft maatregelen aangekondigd die in 2017 geëffectueerd zullen worden. De Staatssecretaris verwacht dat met de bovenstaande maatregelen het vervoer weer past binnen de risicoruimte die in het Basisnet is vastgesteld.