Het onderhoud van provinciale wegen bevat met name het onderhoud aan de infrastructurele kapitaalgoederen (assets) verharding, kunstwerken, verkeersregelinstallaties, wegverlichting en groen. Dit is conform de indeling zoals die wordt toegepast bij assetmanagement. Assetmanagement is het optimaal beheren van kapitaalgoederen die van waarde zijn voor een organisatie. De invulling van ‘optimaal’ wordt ingegeven door de doelen die de organisatie nastreeft en de balans tussen prestaties, risico’s en kosten. Gemiddeld worden de infrastructurele kapitaalgoederen beheerd op kwaliteitsniveau B van de landelijke CROW systematiek (CROW:Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en Verkeerstechniek). Algemeen uitgangspunt is dat de wegen duurzaam veilig zijn en dat de doorstroming wordt bevorderd. Naast bereikbaarheid draagt de provincie bij het beheer en onderhoud ook zorg voor een leefbare omgeving met aspecten als milieu en duurzaamheid. Niet alleen bij de realisatie van onze assets, maar ook bij het beheer en onderhoud van onze assets werken we zoveel mogelijk volgens de Aanpak uit de Green Deal Duurzaam GWW 2.0.

De accountant heeft in de managementletter bij de jaarrekening 2015 aandacht gevraagd voor de schattingsonzekerheid van de voorzieningen beheer & onderhoud wegen en beheer & onderhoud vaarwegen  en verzocht de beheerplannen van de verschillende assets conform BBV-richtlijnen te actualiseren. De resultaten van deze exercitie zijn in de strategische Nota ‘Infrastructurele kapitaalgoederen wegen en vaarwegen 2016’ in december 2016 vastgesteld door PS.
In de nota zijn berekeningen op basis van kengetallen voor beheer en onderhoud voor de lange termijn (2016-2055) opgenomen. Hierbij is voor alle kapitaalgoederen onderscheid gemaakt tussen kosten voor vast en variabel onderhoud en vervanging zijn de areaalgegevens geactualiseerd en de rubricering van de assets verder aangescherpt.
In aansluiting op deze strategische nota worden vanaf 2017 de meerjaren beheerplannen van onderstaande assets geactualiseerd en verbeterd, zodat de werkzaamheden voor de komende jaren aansluiten op de meerjaren beheer en onderhoudsplanning van de lange termijn. Tevens wordt de financiering van het integraal planmatig onderhoud gekoppeld aan de onderhoudstypes. Met de vastgestelde strategische nota is de schattingsonzekerheid van de voorziening sterk gereduceerd. (conform de BBV vervalt de betreffende voorziening eind 2016 en wordt vanaf 2017 gewerkt met een bestemmingsreserve)
Een verdere ontwikkeling in het assetmanagement van de specifieke assets vanaf 2017 is de omvorming richting risico gestuurd beheer, als vervanging van een gemiddeld basis kwaliteitsniveau voor het onderhoud van alle assets (zie ook paragraaf 3.4). Dit betekent dat de mate van onderhoud wordt bepaald op basis van afweging van risico’s.

Verharding

38 provinciale wegen

Specificatie

Lengte

Hoofdrijbaan

 300 km

Fietspaden

226 km

Parallelwegen

80 km

stand juni 2016

a. Ambitie

Voor de vaststelling van normen voor onderhoud aan verhardingen wordt de zogenoemde CROW-methode toegepast (CROW is de stichting). Dit is de landelijke systematiek van rationeel wegbeheer. In 2012 is door PS het beleid voor het onderhoud van verhardingen vastgesteld voor de periode 2013 - 2017. Daarbij is het ambitieniveau vastgesteld op een kwaliteitsniveau waarbij hoogstens 5% van het wegennet onvoldoende is (kwaliteitsniveau C of D conform CROW-methodiek).

b. Beheerplan

Het beheerplan als nadere uitwerking van het beleidsplan is in 2016 geactualiseerd en geeft informatie over de kwaliteit van 2016 en bevat de planning voor de komende 2 jaar. Het kwaliteitsniveau lag begin 2016 op 92% voldoende (kwaliteitsniveau B t/m A+), gebaseerd op schademetingen t/m voorjaar  2016. De verwachting is dat, na de verwerking van de schademetingen  t/m voorjaar 2017, zal blijken dat de ambitie van “95% voldoende”  nog niet  gehaald zal zijn. Dit komt hoofdzakelijk door de Dunne Geluidreducerende Deklagen die in het verleden zijn aangelegd. Deze asfalt deklagen hebben vanwege het hoge percentage holle ruimten maar een beperkte levensduur.

Kunstwerken

Kunstwerken

Specificatie

Aantal

Bruggen

39

Beweegbare bruggen

7

Viaducten

21

Tunnels

37

Fietsbruggen

16

Ecoducten

3

Duikerbruggen

77

Diverse

2

stand juni 2016

a. Ambitie

De provincie Utrecht is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van circa 200 civiele kunstwerken. Met civiele kunstwerken worden onder andere bruggen, viaducten, tunnels, damwanden, geleiderail, geluidsschermen en duikers bedoeld. De strategische onderhoudsfilosofie van de provincie is het kunstwerkenbestand in goede staat te houden (functioneel, veilig en schoon).
De hoeveelheden per type kunstwerk zoals in bovenstaande tabel is vermeld blijkt niet helemaal juist te zijn, bijvoorbeeld het verschil tussen type duikerbrug en brug. Het totale aantal kunstwerken blijft ongewijzigd. In 2017 wordt met behulp van het beheermanagementsysteem (iASSET) de hoeveelheden per type aangepast.

b. Beheerplan

In 2010 is het beleidsplan beheer en onderhoud kunstwerken door het MT vastgesteld waarin een meer planmatige aanpak wordt voorgestaan op basis van technische staat. Indien een kunstwerk het einde van zijn levensduur nadert zal dat zichtbaar worden in de periodieke (eens per 5 jaar) inspectierapportages. Voor het bepalen van de technische kwaliteitsniveaus van de kunstwerken gebruiken we de NEN 2767-4. De NEN 2767-4 is de norm voor het bepalen van de conditie (conditieniveaus van 1 tot 6, hoe hoger de score hoe eerder het kunstwerk aan onderhoud toe is) van infrastructuur. De conditiescores van onze kunstwerken liggen momenteel tussen 1 en 3. Bij een conditiescore van 4, 5 of 6 zijn onderhoudsmaatregelen vereist. Vertaald naar de CROW systematiek betreft het hier niveau B, zoals aangegeven in de vastgestelde Nota kapitaalgoederen wegen en vaarwegen 2016.
Bij een (theoretische) restlevensduur van 5 jaar of minder wordt een voorbereidingsplan opgesteld voor het te vervangen kunstwerk. Het definitieve besluit tot de vervanging is afhankelijk van de technische staat van het kunstwerk.

Verkeersregelinstallaties

Verkeersregelinstallaties

Specificatie

Aantal

VRI’s op kruispunten

108 st

RDI’s op rotondes

5 st

stand juni 2016

a. Ambitie

Het beleidsstuk  ‘Geregelde Kwaliteit’ wordt gevolgd. Een belangrijk onderdeel van het beheer aan VRI’s betreft de koppeling van de VRI’s aan het voor - en door - de regio partners aangeschafte Verkeersregelinstallatie-Beheer-Centrale (VRI-BC). Het Netwerk Management Systeem (NMS) wordt gebruikt voor het uitvoeren van doorstromingsscenario’s in het regionale netwerk. Deze scenario’s zijn vastgelegd door de regiopartners. Het contractmanagement van deze systemen ligt bij de provincie Utrecht.

b. Beheerplan

Het variabel – en vervangingsonderhoud aan de VRI’s bestaat vooral uit vervanging van onderdelen na het einde van de technische en functionele levensduur. Ook worden onderdelen vervangen of aangepast bij de reconstructie van kruispunten en in trajectplanningen. De koppeling van VRI’s binnen het regionale netwerk worden met daarvoor bestemde software ingeregeld. Het plannen van variabel onderhoud en vervanging wordt middels een dynamische VRI calculatie en planningsprogramma uitgevoerd. Op basis van deze planning is in 2016 op vier locaties onderhoud uitgevoerd. Er wordt daarbij rekening gehouden met de uitgangspunten van de zogenaamde trajectaanpak.

c. Majeure ontwikkelingen

VRI’s worden ingezet in diverse projecten.
Zo is er in 2015 de VRI beheercentrale voor de regio Midden Nederland aangeschaft. De Provincie beheert deze VRI-BC. Inmiddels zijn er naast 113 VRI’s van de provincie Utrecht circa 370 VRI’s van de regio partners aangesloten.
In 2016 is gestart met de PoC (Proof of Concept) voor de intelligente VRI (C-ITS VRI architectuur). Dit maakt onderdeel uit van een Beter Benutten project waarin het Rijk, de regio en het bedrijfsleven samenwerken. De verwachting is dat in 2017 als proef een  aantal VRI’s in de provincie omgebouwd wordt . Later vindt dan een grotere uitrol van C-ITS VRI aanpassingen plaats.
In 2017 wordt een start gemaakt met de aanleg van de Westelijke Rondweg Amersfoort. Hierin zijn 4 nieuwe VRI’s gepland.

d. Achterstanden in onderhoud

De noodstroominstallaties (IBU) bij ca. 30 installaties (accupakketten) moeten in de cyclus van 15 jaar een keer extra vervangen worden (om de 7,5 jaar). Deze activiteit zal worden opgenomen in de meerjarenplanning. Er zal tevens een reparatie plaatsvinden in de contracten waar een IBU onderdeel van uitmaakt.

Openbare verlichting

Wegverlichting

Specificatie

Aantal

Lichtmasten

8.800 st

Armaturen

11.200 st

Schakel – en verdeelkasten

145 st

stand juni 2016

a. Ambitie

De ambitie ten aanzien van wegverlichting ligt vast in de Beleidsuitwerking Openbare Verlichting provincie Utrecht
Beleid: “Verlichten is maatwerk, Donker waar  het kan, licht waar nodig”. Deze nieuwe uitwerking sluit aan op actuele inzichten, nieuwe richtlijnen en nieuwe technische ontwikkelingen (zoals ledverlichting). Op dit moment hebben we ca. 11.200 armaturen in beheer, waarvan 700  armaturen in, op of onder een kunstwerk en 300 Leds in bermen of asfalt.
Ook kunnen we met deze nieuwe uitwerking beter de genoemde de doelen m.b.t. de energietransitie en duurzaamheid bereiken.

b. Beheerplan

Het beheerplan voor wegverlichting is in het najaar van 2016 geactualiseerd. In 2017 wordt het beheer gekoppeld aan de uitgangspunten van de vastgestelde Nota kapitaalgoederen wegen en vaarwegen 2016.

c. Majeure ontwikkelingen

In 2016 is het project overname verlichting van gemeentes afgerond. Op Bunnik na is er een overeenkomst gesloten met alle gemeentes in de provincie. Begin 2017 zijn alle nieuwe masten/armaturen verwerkt in ons beheerbestand.

d. Achterstanden in onderhoud

De lichtmasten die van gemeenten zijn overgenomen zijn over het algemeen verouderd en zullen in de komende jaren vervangen moeten worden. In de overname procedure is dit gegeven meegenomen. In 2017 zal de overgenomen verlichting verder worden geïntegreerd in de beheer-, project- en onderhoudsplannen.

Groen

Onderhoud Groen

Specificatie

Omvang-Lengte-Aantal

Bermen

ca. 500 hectare

Sloten

250 km

Beschoeiing

16,5 km

Hagen

25 km

Bomen

ca. 40.000 bomen

stand juni 2016

a. Ambitie

Bermen

De provincie Utrecht past ecologisch wegbermbeheer toe langs een groot deel van haar wegen zoals geformuleerd onder de noemer “Aanleg en beheer, kwaliteit van de leefomgeving” in het Strategisch Mobiliteitsplan Provincie Utrecht 2004 – 2020 (SMPU+). Om ervoor te zorgen dat bij het beheer en onderhoud van wegen voldoende en tijdig rekening gehouden wordt met de aanwezige flora en fauna wordt er gewerkt met de gedragscode provinciale infrastructuur. Deze gedragscode is in het groen bestek geïmplementeerd door aanpassing van de standaard procedures. Bij het groenonderhoud mag de verkeersveiligheid niet in het geding komen.

Boomcontrole

De provincie streeft naar een duurzaam bomenbestand langs de provinciale wegen, waarbij rekening wordt gehouden met het belang van de verkeersveiligheid, de ecologie en het landschap. Voor de beplanting langs de provinciale wegen in Utrecht wordt er samengewerkt om duurzaam beplantingsbestand te handhaven, waarbij rekening is gehouden met het belang van zowel verkeersveiligheid als het belang van ecologie, cultuurhistorie en landschap.

b. Beheerplan

Uitgedrukt in cijfers is dat ca. 500 hectare gras is gemaaid, 250 km sloot, 16,5 km beschoeiing onderhouden, 25 km hagen geknipt en ca. 25.000 bomen direct langs de weg, waarvan jaarlijks 1/3 deel een veiligheidscontrole krijgt en wordt onderhouden (snoei/vervanging). Bij dit groenonderhoud komt ca. 7.600 ton maaisel vrij, wat duurzaam wordt verwerkt. Daarnaast wordt in het najaar ca. 800 ton aan blad afgevoerd.

Verloop van de voorziening

Ter dekking van bovenstaande beheerplannen is de voorziening Beheer en onderhoud wegen ingesteld. Het beheer en onderhoud is in 2016 binnen de begroting uitgevoerd. Als gevolg van de vastgestelde Nota infrastructurele kapitaalgoederen is de voorziening Wegen op 31 december 2016 opgeheven en het saldo gestort in de Bestemmingsreserve beheer en onderhoud infrastructurele kapitaalgoederen.

Verloop van de voorziening Beheer en onderhoud wegen 2014 – 2016

 ( x €1.000)

2014

2015

2016

Beginsaldo

4.354

8.211

8.404

Storting

13.551

9.436

9.483

Onttrekking realisatie 2016

9.694

9.243

7.366

Onttrekking opheffing voorziening

-

10.521

Eindsaldo

8.211

8.404

0